Là địa phương có khu phố Trang Liệt khởi đầu phong trào xây dựng Làng văn hoá của cả nước, những năm qua, phong trào xây dựng làng văn hoá của thị xã Từ Sơn diễn ra sôi nổi và đạt nhiều kết quả thiết thực, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nếp sống văn hoá mới và thúc đẩy KT-XH trên địa bàn thị xã phát triển.
Để phong trào xây dựng Làng văn hoá đạt hiệu quả cao, các địa phương đều triển khai đồng bộ phong trào xây dựng gia đình văn hoá, như vậy trong thành tích chung có sự đóng góp của mỗi gia đình. Việc xây dựng Gia đình văn hoá, Làng văn hoá cũng là nhiệm vụ trọng tâm của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” cơ sở. Danh hiệu Gia đình văn hoá được tiến hành bình xét từ các tổ liên gia căn cứ vào bản đăng ký của mỗi gia đình từ đầu năm, còn danh hiệu Làng văn hoá được Ban chỉ đạo xã, phường tổ chức bình xét bảo đảm công khai, dân chủ và công bằng. Thị xã cũng làm tốt công tác kiểm tra nâng cao chất lượng Làng văn hoá, khu phố văn hoá đáp ứng tiêu chuẩn và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Cấp thị xã tiến hành kiểm tra 6 tháng/lần, các xã, phường kiểm tra 3 tháng/lần. Nhìn chung nhờ có sự chỉ đạo sát sao của cấp uỷ, chính quyền các cấp nên tỷ lệ làng, khu phố đạt Làng văn hoá của thị xã năm sau cao hơn năm trước. Từ phong trào, tình hình kinh tế xã hội của thị xã phát triển mạnh, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt cao, các công trình cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng đáp ứng yêu cầu phát triển của thị xã. Công tác văn hoá, y tế, giáo dục được quan tâm đầu tư và có nhiều chuyển biến tích cực, công tác chính sách xã hội được bảo đảm. Chất lượng giáo dục đại trà của thị xã ổn định ở tất cả các bậc học, có nhiều học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh và quốc gia. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên của thị xã trong năm 2009 là 1,51% giảm 0,09% so với năm trước.
Các hoạt động xây dựng đời sống văn hoá tinh thần cũng được các địa phương quan tâm. Toàn thị xã có 57/81 thôn, khu phố có nhà văn hoá trong đó 27 nhà văn hoá đạt chuẩn về diện tích đất từ 500m2 trở lên, được xây dựng kiên cố từ 2-3 tầng. 100% người dân được nghe đài, xem ti vi, 75% số người được đọc sách báo thường xuyên, 90% số hộ có xe máy, hàng trăm hộ có ô tô, điện thoại cố định đạt bình quân 35 máy/100 dân. Các hoạt động văn hoá, văn nghệ thể thao của nhân dân diễn ra sôi nổi, trên địa bàn thị xã có hơn 50 điểm tập cầu lông, bóng bàn, gần 100 điểm tập thể dục dưỡng sinh và 10 sới vật. Trong năm, thị xã đã tổ chức được gần 200 giải thể thao quần chúng tại các lễ hội, các ngày kỷ niệm lớn của đất nước. Ngoài ra, 100% xã phường có hệ thống phát thanh, cụm loa FM, một số thôn còn có hệ thống truyền thanh riêng. Các đài truyền thanh cơ sở hàng ngày đều duy trì tiếp âm hệ thống đài các cấp đáp ứng tốt nhu cầu thông tin của nhân dân địa phương. Các trục đường chính, đường liên thôn liên xã được bê tông hoá sạch sẽ, các trục đường tại các khu dân cư mới được quy hoạch gọn gàng, sạch đẹp, có cây xanh bóng mát và đèn chiếu sáng công cộng. Từ đó ý thức giữ gìn vệ sinh chung của nhân dân cũng được nâng lên rõ rệt, rác thải được thu gom đúng nơi quy định, 90% hộ gia đình đã được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh. Thị xã có gần 200 di tích lịch sử văn hoá trong đó có 78 di tích được nhà nước xếp hạng nên công tác bảo vệ các di tích LSVH thường xuyên được quan tâm, tu sửa là nơi sinh hoạt tâm linh tín ngưỡng của nhân dân. Qua các hoạt động nhân dân ngày càng đoàn kết, gắn bó hơn trong việc phát triển kinh tế gia đình, hợp tác sản xuất, kinh doanh nên đời sống được nâng cao, tình cảm xóm làng ngày càng bền chặt. Trong đó không thể không nhắc đến vai trò của các tổ chức liên gia đã phát huy tốt vai trò tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, nhà nước, tích cực tham gia các phong trào của địa phương. Trong năm 2009, toàn thị xã có gần 88400 hộ gia đình đăng ký xây dựng gia đình văn hoá đạt 88,9% số gia đình và 70/81 thôn, khu phố đăng ký xây dựng làng, khu phố văn hoá. Qua bình xét cuối năm có gần 26 nghìn hộ gia đình đạt gia đình văn hoá chiếm 91,5% số hộ đăng ký, 53 làng, khu phố đạt danh hiệu văn hoá bằng 65,4%. Đây là những kết quả rất phấn khởi của thị xã trong năm đầu tiên thực hiện quản lý hành chính nhà nước theo mô hình thị xã, hứa hẹn những thành tựu cao hơn trong những năm tiếp theo.
Trong những ngày đầu xuân này, các thôn làng, khu phố trong thị xã đều tưng bừng tổ chức lễ hội của địa phương với nhiều hoạt động tâm linh, tín ngưỡng và các trò chơi truyền thống theo phương châm vui chơi nhưng vẫn bảo đảm an toàn lành mạnh, tiết kiệm tạo sức hấp dẫn với đông đảo du khách thập phương. Qua đó góp phần tạo nên những nét bản sắc độc đáo của các làng văn hoá ở Từ Sơn nói riêng, vùng Kinh Bắc-Bắc Ninh nói chung.
Thu Thủy (BBN)